De dood is de mooiste ervaring van het leven

02 nov De dood is de mooiste ervaring van het leven

‘Zij naderen het licht, dat gelijk in intensiteit toeneemt tot een zeer helder maar niet verblindend licht. Uiteindelijk wordt men door dit licht helemaal omhuld, waardoor men zich totaal opgenomen voelt door het licht. Dit gaat gepaard met een onbeschrijfelijk geluksgevoel, het besef van onvoorwaardelijke liefde en acceptatie.’ Dit schrijft prof. Pim van Lommel in zijn boek ‘Eindeloos bewustzijn’ (2007).

Van Lommel is cardioloog en heeft van dichtbij opgetekend wat mensen die na een hartstilstand weer tot leven kwamen, ervaren hebben. Zo’n 18% van zijn patiënten had een bijna dood ervaring die zij zich konden herinneren en navertellen. Zij vertellen allen ongeveer de beschrijving die hierboven staat,

Wanneer we denken over de dood, denken we meestal in verdrietige woorden en donkere kleuren. Het gaat over afscheid nemen, over definitief en nooit meer terug en over pijn en lijden. We zijn bang voor de dood, banger dan voor wat dan ook.

Vredig en stralend
Wat mij anders heeft doen kijken naar de dood was in eerste instantie het overlijden van mijn eerste vrouw Pauline op 30-jarige leeftijd. Zeker was er pijn en lijden, veel zelfs en we hadden nauwelijks de beschikking over goede pijnstillers. Maar op het moment suprême was zij vredig en stralend. Ze keek mij aan met zo’n liefdevolle blik dat de tijd stil stond. We glimlachten naar elkaar en zeiden niets. Achteraf heb ik gedacht: deze blik, dit stralende gezicht van haar was al vanuit de andere zijde. Zij kwam nog even terug en lachte mij tijdloos toe vanuit de eeuwigheid.

Later heb ik hetzelfde nog eens beleefd met mijn moeder. Kort voor haar dood hielden mijn jongere broer en ik de wake op luchtbedjes in de ziekenhuiskamer waar zij ook lag. In de nacht kwam zij plots overeind. Wij snelden toe en ze keek ons aan. ‘Waar komen jullie nu vandaan?’, vroeg ze. ‘Och och och’, herhaalde ze maar, ‘dit is toch niet mogelijk’ Vanaf dat moment was mijn moeder veranderd. Het leek alsof ze alle last van het aardse leven van zich afgeschud had. Ze maakte leuke grapjes en werd deze laatste weken van haar leven licht, liefdevol en zorgeloos.

Onbeschrijfelijk geluk en onvoorwaardelijke liefde
We weten het natuurlijk niet zeker, maar als je je hiermee bezighoudt, lijkt alles erop te wijzen dat de dood een overweldigende ervaring is, waar we ‘onbeschrijfelijk geluk en onvoorwaardelijke liefde’ ervaren en waar het begrip tijd niet meer bestaat.
Als je zo naar de dood kijkt is het als een thuiskomen. Het afscheid mag pijn doen omdat je zoveel gedeeld hebt en zoveel van elkaar gehouden hebt, maar de dood zelf is niet zwaar maar licht en stralend.
Met dat gevoel loop ik vaak naar ons altaartje waar ik dan even samen ben met de overledenen en voel hoe onze tijdloze liefde altijd aanwezig en toegankelijk is.

Omgaan met verlies
Omgaan met verlies is een van de thema’s die behandeld wordt in de workshop Zelfbeeld en Emoties. Tijdens de vierde sessie staan we erbij stil. Het doet je houding naar de dood veranderen.

• We zien dat de rouw uit twee fases bestaat, die je allebei dient te aanvaarden
• Je krijgt inzicht in het ‘koude winterbos’, dat een belangrijke poort vormt voor de verwerking van het verlies
• Je snapt dat we vaak gedachten onderhouden die de verwerking juist tegenhouden
• Je begrijpt wat je moet doen met vioolspelende kabouters
• Je ziet in waarom ‘alleen’ ook ‘al- een’ betekent: alles is een
• Het is geen naar verhaal om over de dood te spreken maar een hoopvolle les
• De dood verliest zijn taboe-gehalte en het thema wordt toegankelijk

schilderij: Karin van der Ven