De stem van de minderheid

22 mrt De stem van de minderheid

Bij de verkiezingen valt weer eens extra op hoe een democratie functioneert. Met Trump hielden we even ons hart vast maar nu in Nederland zie je de democratie van z’n goede kant. Elke richting mag het woord voeren, elke opinie mag een zetel veroveren.
Als je het woord mag voeren, als je uiting mag geven aan je opinie, ook al is dat niet de mening van de meerderheid, dan voorkom je daarmee recalcitrante acties en gevoelens. Je kunt immers op legale manier zeggen wat je wilt. Dat is in veel landen wel anders.
Toch kleeft er ook een groot nadeel aan democratie. Bij democratische keuzes wordt immers een lijn getrokken bij 51%. Als er beslissingen genomen worden, dient de minderheid zich neer te leggen bij de keuze van de meerderheid. Dat voelt alsnog niet goed en ontlokt weerstand en verzet.

De stem van de minderheid
Om zicht te krijgen op de beleving van de deelnemers gebruik ik in mijn workshops een oefening die aan Deep Democracy ontleend is. Het is een methode die ten doel heeft om de stem van de minderheid te integreren in de stem van de meerderheid. Wanneer dat lukt, krijg je een veel eerlijker verhaal.
In de praktijk wordt bij een besluit expliciet gevraagd wie er zich niet kan verenigen met het voorstel en om welke reden. Vervolgens wordt onderzocht of het voorstel zodanig aangepast kan worden dat de minderheid zich gehoord voelt en ook mee kan gaan. Het besluit is daardoor rijker en wordt breder gedragen.

De minderheid in jezelf
Hetzelfde principe kun je ook toepassen bij jezelf. Je kunt een podium geven aan de minderheid in jezelf: datgene in jezelf dat twijfelt, datgene dat bezwaren of risico’s ziet. Het werkt als volgt:
Eerst benoem je alles wat je als positief waardeert. In een workshop Zelfbeeld en emoties is dat bijvoorbeeld: ik kan emoties nu beter toelaten. Of: ik word milder naar mezelf. Vervolgens formuleer je wat je lastig vindt of waar het voor jou niet werkt. Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn: soms ben ik onrustig maar weet zelf niet waarom. Of: als ik een fout maak, kan ik mezelf streng veroordelen.
Nu krijgen we een genuanceerd beeld. De deelnemer laat goed zien hoe de inhoud van de workshop bij hem aankomt en ik kan waar nodig verduidelijken of verder vragen.

Bij Deep Democracy haal je dus de voor- en tegenstem in jezelf uit elkaar. Je zegt niet: ‘Het ging wel goed maar ik vond het soms ook lastig.’ Dat is een vage uitspraak die weinig helderheid schept. De deelnemer heeft een minder goed beeld waar de veranderingen in hem plaats vinden. Als je deze twee afzonderlijk aan het woord laat komen, krijg je een dieper inzicht.

Deep democratie kom je tegen in elke workshop van De StressOntknoping.

Do. 20 mei start er een workshop ‘Stressvrij werken met Tijdsurfen’, 5 sessies via Zoom.
Wo. 19 mei start er een workshop ‘Zelfbeeld en Emoties’, 6 sessies via Zoom.
Voor de driedaagse workshops in een klooster zie bij het programma.