Eigenwaarde vergroten

Een goed gevoel voor eigenwaarde zou eigenlijk natuurlijk dienen te zijn en niet iets bijzonders. Als een kind in vertrouwen opgroeit, fouten mag maken en zichzelf mag zijn, krijgt het een gezond gevoel van eigenwaarde. Sterker nog, voor iemand die opgegroeid is met vertrouwen is het geen issue, hij snapt niet goed waar je het over hebt, eigenwaarde vergroten, hoezo?

Maar als je in je jeugd bovenmatig moest presteren en er vaak druk op je uitgeoefend werd of als je gekleineerd werd door een familielid of gepest op school, of door je opvoeders alleen gelaten en genegeerd, dan heeft dat littekens achtergelaten. Vaak voel je dat je het niet goed genoeg doet, dat je minder bent dan anderen. Je weet ergens wel dat dit niet waar is en dat je daarmee jezelf naar beneden trekt maar het gevoel is zo sterk. Graag wil je je gevoel van eigenwaarde vergroten.

Wat wel en niet werkt

Je kunt je best gaan doen om je eigenwaarde te vergroten door te proberen niet te luisteren naar die negatieve gedachten en door minder te willen pleasen, maar die moeite blijkt helaas vergeefs, het donkere gevoel is sterker en komt telkens terug.

Om te begrijpen wat wel werkt om je eigenwaarde echt en blijvend te vergroten is het nuttig te bedenken hoe het tekort aan eigenwaarde is ontstaan. Wanneer je in een omgeving bent opgegroeid waar de lat erg hoog lag en je vaak onder druk gezet werd, heb je als kind niet bij jezelf gezegd: die ouders van mij zijn best wel streng. Je had de vergelijking immers nog niet. Je hebt de conclusie getrokken: ik doe het niet goed, ik ben blijkbaar geen goed kind.

Alles wat je vaak herhaalt, gaan de hersenen gemakkelijker maken. Er komen als het ware paden in de hersenen te liggen die telkens maar weer bevestigen dat je het niet goed genoeg doet. Die paden liggen er in het volwassen leven nog steeds, ook al heb je zelf een gezin en een goede baan en waardeert je omgeving je.

Al die goede bedoelingen om je eigenwaarde te vergroten helpen maar een beetje want de vraag is vooral: hoe kun je dat pad in je hersenen weer afbreken? Zolang dat het pad er ligt, zullen er telkens weer gebeurtenissen zijn die je interpreteert als: ik doe het niet goed.
Daar komt nog bij dat het afkeuren en willen transformeren van je negatieve gedachten eigenlijk ook heel goed bij dat paadje in de hersenen past. Je denkt immers: ‘Ik ben niet goed zoals ik nu ben, ik moet anders zijn.’ En dat lijkt verdacht veel op wat je vroeger als kind ook al dacht.

Je gevoel voor eigenwaarde vergroten begint bij jezelf volledig accepteren

Je eigenwaarde vergroten begint daarom bij het volledig accepteren van wie je nu bent. Inclusief de afwijzingen van jezelf. Je eigenwaarde vergroten is dus niet iets waar je hard aan moet werken en veel oefeningen voor moet doen, maar het betekent anders naar jezelf gaan kijken en jezelf volledig aanvaarden zoals je nu bent.
Om het nog duidelijker te zeggen: je mág jezelf afwijzen, je mág pleasen. Als je die instelling aanneemt, gaat de druk van de ketel. Er ontstaat opluchting. Nu kun je er ook telkens om glimlachen als je het jezelf ziet doen. De afstand ontstaat. Je bent het pad in de hersenen niet meer aan het onderhouden en daardoor zal het vanzelf minder worden en afbreken.

Oefeningen om je eigenwaarde te vergroten

Vervolgens kun je op deze basis inderdaad oefeningen doen die extra helpen je eigenwaarde te vergroten, bijvoorbeeld door de krachtspreuk:

• ‘Ik ben goed zoals ik ben’ of
• ‘Ik heb zelfvertrouwen’

te gaan zeggen. Krachtspreuken doen hun werk op precies dezelfde manier als hoe die oude paden in de hersenen vroeger zijn ontstaan: door ze regelmatig te zeggen, het ook te voelen en de passende lichaamshouding aan te nemen.

Op de afbeelding staat een voorbeeld van zo’n krachtspreuk.

Illustratie Anouschka Boswinous