07 mrt Wat zegt de zenmeester over aandacht?
‘Kunt u ons instructies geven hoe je de zen toepast in het dagelijks leven?’ luidt de vraag. ‘Concentreer je volledig op wat je nu aan het doen bent’ antwoordt zenmeester Deshimaru. Ik citeer hem uit een in mijn jeugd stukgelezen boekje waarvan de rode kaft met stevig kleefband gerepareerd is.
Respectvol en met aandacht
Het antwoord bestaat uit een paar alinea’s met wat voorbeelden. ‘Als je eet, lees dan niet tegelijkertijd een tijdschrift.’ Ook citeert Deshimaru op zijn beurt zenmeester Dogen uit een tekst uit het jaar 1230: ‘In de keuken gooi je niets weg’ beschrijft hij in zijn aanwijzingen voor de kok, en: ‘Wanneer je naar het toilet gaat of jezelf gaat wassen, maak dan eerst een aandachtige buiging naar het Boeddhabeeld’.
Je voelt uit deze antwoorden de onderliggende gedachte: wat je ook doet, of je nu naar het toilet gaat of in de keuken werkt, doe het respectvol en met aandacht.
Vele ballen in de lucht
Het is interessant deze aanwijzingen van zenmeesters te lezen en te bedenken wat ze nu betekenen in deze tijd van e-mails, werkdruk en vele ballen in de lucht.
Eigenlijk wil je er nog een vraag naast stellen: ‘Hoe doe je dat, je aandacht volledig bij een ding houden?’ Want onze geest is voortdurend met andere zaken bezig. Dat begint al wanneer je een lijstje naast je hebt liggen. Een lijstje is eigenlijk een uitnodiging om voortdurend te denken: ik ben hier wel mee bezig, maar straks moet ik dit nog afmaken en daarna moet ik die nog bellen. Het gevolg is dat je gaat werken met afvinken: je doet het ene taakje na het andere en als je er veel hebt kunnen afvinken, ben je tevreden. Die aandacht waar de zenmeesters het over hebben, gaat daarbij grotendeels verloren. Je voelt vooral druk om op te schieten en denkt aan alles waar je nog niet aan toegekomen bent.
Als ik in een workshop de vraag stel: ‘Wanneer ga je helemaal in iets op?’, dan worden onthutsend weinig werksituaties genoemd. Terwijl de zenmeesters ons er terecht op wijzen dat elke taak het waard is om volledige aandacht te geven.
Geef je over aan de taak
Een kat kunnen we gerust kampioen onverdeelde aandacht noemen. Hij eet, slaapt, klimt, springt, rekt zich uit en speelt met aandacht. Het grappige is dat hij daar ook de tijd voor neemt. Hij neemt de tijd om aandacht te geven. Als een poes naar buiten gaat, blijft hij eerst in de deuropening staan om de omgeving op te snuiven. Als hij gaat eten doet hij dat bijna behoedzaam. Als ik onze Mantra aai, loopt zij na een paar aaien eerst even weg, om dan weer terug te komen, een kopje te geven en opnieuw geaaid te worden.
Met mijn werk doe ik het net zo: ik kies voor een taak terwijl ik mij een kort moment realiseer dat ik voor deze taak gekozen heb. En als ik de taak beëindig, doe ik net zo: ik sluit hem bewust af. Tussen die twee momenten in geef ik mij over aan de taak!
Zen en het dagelijks leven
Je zou Tijdsurfen ook ‘Zen en het dagelijks leven’ kunnen noemen, het geeft de richtlijnen om met aandacht en vanuit innerlijke rust te leven en te werken. Daar word je niet alleen veel blijer van, het houdt je ook gezond. En wat je misschien niet verwacht: je productiviteit krijgt er een prettige boost van, omdat je zowel geconcentreerd als open bent.
Tijdsurfen levert je nog meer als deze aandacht op, het leert je ook op een goede manier je tijd verdelen. Belangrijke grote taken die gewoonlijk de neiging hebben lang te blijven liggen, krijgen bij het Tijdsurfen een dusdanige behandeling dat zij als vanzelf voorwaarts komen.
‘Door de zeven aanwijzingen van de workshop te integreren in mijn leven voel ik meer rust, creativiteit en blijheid. De tijd is ons grootste cadeau en niet een vijand die we moeten bedwingen!’
Elke Müller, onderzoeker en docent
‘Door het Tijdsurfen ben ik weer de baas over mijn eigen agenda in plaats van de slaaf van de werkjes.’
Angela Pfaff, docent pedagogiek Hogeschool Utrecht
Donderdag 24 maart begint een workshop ‘Stressvrij werken met Tijdsurfen’. Vijf middagen van 16.30 tot 18.30 uur.
Info en meedoen workshop ‘Stressvrij werken met Tijdsurfen’
Speciaal voor trainers en coaches: kies voor de Opleiding trainer Tijdsurfen.
In oktober start er een 7-daagse Opleiding trainer Tijdsurfen.
Samen met andere geïnspireerde trainers en coaches leer je hoe je trainingen Tijdsurfen op een levendige en boeiende manier kunt geven.